Kooperatif Nasıl Denetlenir

DENETİM :

Ticaret Bakanlığı, kooperatifleri, birlikleri, merkez birliklerini ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğini teftiş etmek, denetlemek veya denetlettirmek ile görevli ve yetkilidir.

1163 sayılı Kooperatifler Kanunu  90. maddesi uyarınca Bakanlık; kooperatiflerin, kooperatif birliklerinin, kooperatif merkez birliklerinin ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin işlem ve hesaplarını ve varlıklarını müfettişlere, kooperatif kontrolörlerine veya denetim için görevlendirilecek olan personele denetlettirebilir. Kooperatifler; denetim sonuçlarına göre ilgili bakanlıkça verilecek talimata uymak zorundadırlar.

Kooperatifler ve üst kuruluşlarına kredi veren kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler ve ilgili bakanlıklar; verilen kredilerin açılış gayesine uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını, plan ve projesine uygunluğu, teknik özellikleri ve kalite açısından denetleyebilirler.

Kooperatiflerde ve üst kuruluşlarında görevli bulunanlar bu kuruluşlara ait mal, para ve para hükmündeki kağıtları ve gizli de olsa bunlarla ilgili defter ve belgeleri istenildiğinde müfettişlere, kooperatif kontrolörlerine, denetimle görevlendirilen personele ve kredi kuruluşlarının denetim görevlilerine göstermek, saymasına ve incelemesine yardımda bulunmak, istenilen bilgileri gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak vermek ve doğru beyanda bulunmakla yükümlüdürler. Anılan kişiler, Bakanlıkça teşekküle ilişkin olarak istenilen her türlü bilgi, belge ve kayıtları, tanınan süre içinde tam olarak vermek zorundadır.

Bakanlıkça ortak sayısı ve ciro gibi kıstaslar dikkate alınarak belirlenen Tarım Satış Kooperatif Birlikleri ilgili hükümlere göre bağımsız denetime tabidir.

Genel Olarak Kooperatif Denetimde En Sık Karşılaşılan Hususlar:

 Kooperatifler tarafından tutulması zorunlu olan ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin yaptırılmaması

 Yönetim Kurulunun, genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkilerini kullanması,

 Ortaklık şartlarının araştırılmaması, ortaklık şartlarını taşımayanların ortak olarak kaydedilmesi,

 Makbuz kesilmeden elden para toplanması

 Olağan genel kurulun ilk altı ay içerisinde yapılmaması, yönetim kurulunun olağan genel kurulu toplantıya çağırmaması,

 Yönetim Kurulunca, Denetim Kurulunun, kooperatif evrakını incelemesine izin verilmemesi, denetim kurulunun işini yapmasına müsaade edilmemesi

 Yönetim Kurulu üyelerinin şahsi harcamalarını kooperatif hesaplarından karşılamaları,

 Genel Kurul toplantısında kanuna uygun olarak talep edilen gündem maddelerinin eklenmemesi

 Yönetim Kurulu tarafından yapılan harcamalarda belirsizlikler ve usulsüzlükler bulunması

 Mahkeme kararlarının Yönetim kurulunca uygulanmaması

 Yönetim Kurulu üyelerinin şahsi harcamalarını kooperatif hesaplarından karşılamaları